Üretici-Market Fiyat Farkları Alıp Başını Gidiyor: Sivri Biberde Rekor Seviye!

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mayıs ayı tarım ürünlerindeki üretici-market fiyat farklarının endişe verici boyutlara ulaştığını açıkladı. Özellikle sivri biberde görülen uçurum, sektörün içinde bulunduğu kritik durumu gözler önüne seriyor. Bayraktar, 1 Haziran Dünya Süt Günü'nde yaptığı açıklamada, sadece sivri biberde değil, birçok üründe tüketici ile üretici arasında büyük bir gelir uçurumu olduğunu vurguladı.

Sivri Biberde Fiyat Farkı Yüzde 283'e Ulaştı!

Mayıs ayında en büyük fiyat farkının yüzde 283 ile sivri biberde yaşandığını belirten Bayraktar, "Üreticinin 13 TL'ye sattığı sivri biber, market raflarında 49 TL'den satışa sunuldu. Bu durum, üreticinin emeğinin karşılığını alamaması ve tüketicinin ise yüksek fiyatlardan mağdur olması anlamına geliyor." dedi. Aynı şekilde kuru soğan ('8), kuru fasulye (!7), nohut (!3) ve kuru incir ( 3) gibi ürünlerde de ciddi fiyat farkları tespit edildi. Bayraktar, kuru soğan için üretici fiyatının 5 TL, market fiyatının ise 19 TL olduğunu, kuru fasulyenin ise üreticide 33 TL iken marketlerde 105 TL'ye satıldığını belirtti.

Girdi Fiyatlarındaki Artışlar Üreticiyi Sıkıntıya Sokuyor

Bayraktar, sadece ürün fiyatları arasındaki farkın değil, aynı zamanda tarımsal girdi maliyetlerindeki artışların da üreticileri zor durumda bıraktığını ifade etti. Mayıs ayında amonyum sülfat gübresinde yüzde 4,9, üre gübresinde yüzde 2,3 artış yaşanırken, amonyum nitrat gübresinde yüzde 0,5'lik bir düşüş gözlemlendi. Ancak yıllık bazda değerlendirildiğinde, üre gübresinde yüzde 46,2, DAP gübresinde ise yüzde 36,9'luk bir zam yaşandı. Elektrik fiyatları yüzde 47,08, tarım ilaçları yüzde 14,94 ve mazot fiyatları da yüzde 13,9 artış gösterdi. Süt yemi ise aylık yüzde 2,7, yıllık ise yüzde 26,4 oranında yükseldi. Bu artışların üretici maliyetlerini önemli ölçüde artırdığı ve karlılığı düşürdüğü belirtildi.

Düşen Süt Fiyatları Sektörü Tehdit Ediyor

1 Haziran Dünya Süt Günü'nde de önemli açıklamalarda bulunan Bayraktar, Türkiye'nin koyun sütü üretiminde dünya ikincisi, keçi sütü üretiminde altıncı, inek sütü üretiminde ise dokuzuncu sırada yer aldığını hatırlattı. 2024 yılında çiğ süt üretiminin yüzde 4,7 artarak 22,5 milyon tona ulaştığını ancak çiğ süt fiyatlarındaki istikrarsızlığın üreticileri mağdur ettiğini vurguladı. Türkiye'de 100 litre çiğ sütün 37 avroya alındığını, Avrupa'da ise bu rakamın 50-57 avro arasında değiştiğini belirten Bayraktar, Ulusal Süt Konseyi'nin 17,15 TL'lik tavsiye fiyatına rağmen, Haziran ayında üreticinin eline ortalama 16,32 TL geçtiğini açıkladı. Çiğ süt/yem paritesinin ise 1,14'e gerileyerek 2022'den bu yana en düşük seviyesine indiğini belirtti.

Bayraktar, artan maliyetler ve düşen fiyatların sektörü tehdit ettiğini belirterek, çiğ sütte üreticinin kazançlı olması için gerekli önlemlerin alınması ve girdi fiyatlarının kontrol altına alınması çağrısında bulundu.