Alışveriş Merkezlerinde Yeni Dönem: Şeffaflık ve Denetim Odaklı Yönetmelik Değişikliği

Ticaret Bakanlığı, 26 Şubat 2016 tarihli Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik'te önemli değişikliklere giderek sektörde yeni bir dönemi başlattı. Resmi Gazete'de yayımlanan ve hemen yürürlüğe giren düzenleme, alışveriş merkezlerinin yönetimi, ortak kullanım alanlarının düzenlenmesi ve denetim süreçlerinde şeffaflığı artırmayı hedefliyor. Değişiklikler, hem alışveriş merkezlerinin yönetimlerini hem de perakendecileri yakından ilgilendiriyor.

Yönetmelikte yapılan en önemli değişikliklerden biri, "alışveriş merkezi yönetimi" tanımının netleştirilmesi. Yeni düzenlemeyle, yönetim; malik veya yetkilendirilmiş kişilerden oluşan merkezi bir birim olarak tanımlanıyor. Bu, yönetim süreçlerinde daha fazla şeffaflık ve hesap verebilirlik sağlamayı amaçlıyor.

Ortak kullanım alanlarının kapsamı da yeniden düzenlendi. Sosyal ve kültürel etkinlik alanları, acil tıbbi müdahale üniteleri, mescitler, bebek bakım odaları, çocuk oyun alanları, tuvaletler ve dinlenme alanları artık açıkça ortak kullanım alanı olarak tanımlanırken; dış cephe ve çatı gibi alanlar bu kapsamdan çıkarıldı. Bu netlik, hem kullanıcılar hem de yönetimler için daha açık bir çerçeve sunuyor.

Alışveriş merkezlerinin projelendirilmesi ve ruhsatlandırılması aşamasında da önemli değişiklikler var. Yapı ruhsatlarında artık "alışveriş merkezi" ibaresi zorunlu hale getirilirken, ortak kullanım alanı bulunmayan projeler için ruhsat verilmeyecek. Satış alanı 10 bin metrekare veya iş yeri sayısı 30'un altında olan merkezler için yükümlülükler doğrudan uygulanacak. 10 bin ile 20 bin metrekare arasındaki merkezlerde ise belirli şartlar altında yükümlülüklerin askıya alınması mümkün olabilir.

Otopark ve Ortak Alan Kullanımı: Yönetmelik, ortak kullanım alanlarının ücretsiz olacağını vurguluyor. Ancak alışveriş merkezi otoparklarında, müşteriler ve perakendeciler dışındaki kullanımlar için süreli ücretlendirme yapılabileceği belirtiliyor. Bu, otoparkların daha verimli kullanılmasını ve yönetimini sağlayabilir.

Şeffaflık ve Denetim: Ortak gelir ve gider raporlarının şeffaf bir şekilde paylaşımı da yeni düzenlemenin önemli bir parçası. Her yıl Nisan sonuna kadar perakendecilere, Mayıs sonuna kadar da Bakanlığa gönderilmesi gereken raporlarda; merkezin satış alanı, iş yeri sayısı, ortak kullanım alanlarının büyüklüğü, gelir-gider detayları ve ortak gider katılım payı tablosu yer alacak. Ayrıca, ortak gider işlemleri bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenecek ve denetim raporu Temmuz sonuna kadar perakendecilere, Ağustos sonuna kadar da Bakanlığa sunulacak. Önemli bir detay ise denetim giderlerinin perakendecilerden tahsil edilemeyecek olması.

Yönetmeliğe aykırı hareket edenlere uygulanacak idari para cezaları Ticaret Bakanlığı tarafından verilecek, ancak bu yetki il müdürlüklerine de devredilebilecek. Yeni düzenlemeler, yayım tarihi itibariyle yürürlüğe girdi ve uygulamadan Ticaret Bakanı sorumlu olacak. Yönetmeliğin detaylı bilgilerine buradan ulaşabilirsiniz.